ANLAŞMALI BOŞANMA NASIL OLUR ?
Anlaşmalı boşanma, eşlerin özgür iradeleriyle ve tüm hususlarda anlaşarak aralarındaki evlilik ilişkisine son vermeleridir. Anlaşmalı boşanma davasında, eşler evlilik ilişkisi kapsamındaki tüm konularda (boşanma, velayet, nafaka, tazminat, kişisel ilişki, mal paylaşımı vs.) ortak bir sonuca ulaşarak dava dilekçesi ve anlaşma protokolüyle mahkemeye başvururlar.
Türk Medeni Kanunu'nun 166/3. maddesi "Evlilik en az bir yıl sürmüş ise, eşlerin birlikte başvurması ya da bir eşin diğerinin davasını kabul etmesi hâlinde, evlilik birliği temelinden sarsılmış sayılır. Bu hâlde boşanma kararı verilebilmesi için, hâkimin tarafları bizzat dinleyerek iradelerinin serbestçe açıklandığına kanaat getirmesi ve boşanmanın malî sonuçları ile çocukların durumu hususunda taraflarca kabul edilecek düzenlemeyi uygun bulması şarttır. Hâkim, tarafların ve çocukların menfaatlerini göz önünde tutarak bu anlaşmada gerekli gördüğü değişiklikleri yapabilir. Bu değişikliklerin taraflarca da kabulü hâlinde boşanmaya hükmolunur. Bu hâlde tarafların ikrarlarının hâkimi bağlamayacağı hükmü uygulanmaz." demek suretiyle anlaşmalı boşanma şartlarını ortaya koymaktadır.
Bu şartları özet olarak şu şekilde sıralayabiliriz:
Eşler arasındaki evliliğin en az bir yıl sürmüş olması,
Eşlerin anlaşmalı boşanmak için birlikte mahkemeye başvurması ya da bir eşin diğerinin davasını kabul etmesi,
Hâkimin tarafları bizzat dinleyerek iradelerinin serbestçe açıklandığına kanaat getirmesi,
Hâkimin boşanmanın malî sonuçları ile çocukların durumu hususunda taraflarca kabul edilecek düzenlemeyi uygun bulması gerekmektedir.
Anlaşmalı boşanmanın diğer boşanma nedenlerinden ve türlerinden farklılığı, eşlerin boşanma ve diğer hususlarda anlaşarak hakim karşısına çıkmalarıdır. Herhangi bir hususta anlaşılmamış olması halinde dahi anlaşmalı boşanmadan söz etmek mümkün olmayacaktır.
ANLAŞMALI BOŞANMA PROTOKOLÜ NASIL OLMALIDIR ? ANLAŞMALI BOŞANMA PROTOKOLÜ BAĞLAYICI MIDIR ?
Öncelikle belirtmek gerekir ki anlaşmalı boşanma protokolü aslında amacı dolayısıyla gerçekte bir sözleşme değildir. Bu belgenin amacı, tarafların ortak iradelerinin duruşma öncesinde mahkemeye bildirilmesi, duruşma celsesinde bu protokolün öncelikli baz alınması bu sayede uygulamada çoğunlukla hakim huzurunda sadece protokole bir itiraz olup olmadığı yönünde beyanda bulunularak boşanma sürecinin hızlandırılmasıdır.
Protokolün taraflarca imzalanmasından sonra bu belgeye dayanarak boşanma davası açılmaması ya da dava açıldıysa dahi dava sürecinde protokolde yer alan şartlardan taraflardan birinin vazgeçmesi halinde bu protokolün bir geçerliliğinden yahut değeri olduğundan bahsedilemeyecektir. Özetle; anlaşmalı boşanma protokolü, tarafların mahkemede hakim tarafından dinlenmesi ve boşanma iradelerinin ve yaptıkları anlaşmanın hakim tarafından uygun bulunması ile birlikte bağlayıcılık kazanmaktadır.
ANLAŞMALI BOŞANMA PROTOKOLÜNDE ZORUNLU UNSURLAR NELERDİR ?
Anlaşmalı boşanma protokolünde bulunması zorunlu unsurlar yine Türk Medeni Kanunu'nun 166/3. maddesinde belirtilmiş olup, aşağıda anlaşmalı boşanma protokolünde bulunması zorunlu unsurlara yer vermekteyiz.
Anlaşmalı boşanma protokolünde uzlaşılması gereken zorunlu unsurlar :
Maddi ve manevi tazminat,
Yoksulluk nafakası,
Çocukların velayeti,
Velayet kendisine bırakılmayan eş ile çocuk/çocuklar arasında tesis edilecek ilişki.
Protokolde uzlaşılabilen ve fakat zorunlu olmayan unsurlar :
Mal rejimi tasfiyesi,
Aile konutu.
Anlaşmalı boşanma davalarında görevli mahkeme neresidir?
Anlaşmalı boşanma davalarına bakmakla görevli mahkemeler, Aile Mahkemeleridir. Aile Mahkemesinin bulunmadığı yerlerde boşanma davalarına Asliye Hukuk Mahkemeleri bakmakla görevlidir.
Anlaşmalı boşanma davalarında yetkili mahkeme neresidir?
Eşler ortak kararları sonucunda anlaştıkları, tarafların ikisine de uygun olan herhangi bir yerdeki aile mahkemesinde anlaşmalı boşanma davası açabilirler. Örneğin: İstanbul'da ikamet eden bir çiftin, ortak karar vermeleri sonucunda İzmir Aile Mahkemelerinde anlaşmalı boşanma davası açması mümkündür.
Anlaşmalı boşanma davasında taraflar birlikte mi başvuru yapmalıdır yoksa tek tarafın başvurusu yeterli midir ?
Eşlerin anlaşmalı boşanma davasını birlikte açma zorunlulukları bulunmamaktadır. Eşler mahkemeye anlaşmalı olarak boşanmak için birlikte başvurabilecekleri gibi, bir eşin anlaşmalı boşanma davası açmasının ardından diğer eşin bu davayı kabul etmesi de mümkündür.
Anlaşmalı boşanma davası ne kadar sürer?
Anlaşmalı boşanma davaları genel olarak tek duruşmada sonuçlanır. Bu süreç ve kararın kesinleşmesi davanın açıldığı aile mahkemesindeki dosya yoğunluğuna bağlı olmakla birlikte, İstanbul şartlarında ortalama 2-3 ay sürmektedir.
Anlaşmalı boşanma duruşmasına katılmak zorunlu mudur?
Hâkimin tarafların boşanma iradelerini özgürce açıkladığına kanaat getirmesi için eşleri bizzat dinlemesi gerekir. Bu bağlamda anlaşmalı boşanma davasında tarafların her ikisi de duruşmaya katılmak zorundadır. Eşlerden birinin duruşmada bulunmaması halinde hâkimin anlaşmalı boşanmaya karar vermesi mümkün değildir.
Anlaşmalı boşanma davası ne zaman açılmalıdır ?
Anlaşmalı boşanma davası açabilmek için, evliliğin en az 1 yıldır devam ediyor olması zaruridir.
Evlilikte 1 yıl dolmadan anlaşmalı boşanma davası açmak mümkün müdür?
Evlilik 1 yılı doldurmadığı takdirde anlaşmalı boşanma davası açmak hukuken mümkün değildir. Ancak 1 yılı doldurmamış evliliklerde de anlaşarak boşanmanın bir yolu bulunmaktadır. Taraflar davayı anlaşmalı boşanma olarak değil çekişmeli boşanma davası olarak açtıktan sonra hakim ile görüşmeleri ve hakimin de onayını almaları halinde belirlenen ilk celsede tanıklarını hazır bulundurarak boşanma kararı alabilir. Uygulamada bu husus hakimlerin takdirine bağlı olarak ilerlemektedir.
Aile mahkemelerindeki dosya yığılmaları ve buna bağlı olarak duruşma günlerinin aylar sonrasına verilmesi dolayısıyla tarafların hak kaybına uğramaması için gerek anlaşmalı boşanma protokolü hazırlanması sürecinin gerek de anlaşmalı boşanma dava sürecinin avukat eşliğinde ilerlemesi önemlidir. Bu nedenle tarafların uzman avukat desteği almaları her zaman için faydalı olacaktır. Fırtına Hukuk Bürosu olarak Türk Medeni Kanun'undan doğan gerek boşanma davaları gerek velayet, vesayet ve miras hukukuna ilişkin tüm hukuki süreçlerde hizmet vermekteyiz.
Comments